
21 Ιούλ Γονική άδεια και άδεια πατρότητας: Τι αλλάζει;
Βάσει των διατάξεων του νόμου 4808/2021 για την «Προστασία της Εργασίας», οι οποίοι ενσωματώνουν τη σχετική κοινοτική Οδηγία 2019/1158, κατοχυρώνονται αλλαγές στην άδεια πατρότητας και τη γονική άδεια που δικαιούνται οι εργαζόμενοι γονείς. Συγκεκριμένα, επεκτείνεται η άδεια πατρότητας μετ’ αποδοχών από δύο ημέρες, σύμφωνα με το παλιό καθεστώς, σε πλέον δεκατέσσερις για όσους αποκτήσουν τέκνο από τις 19 Ιουνίου 2021 και έπειτα. Επιπλέον, χορηγείται γονική άδεια τεσσάρων μηνών και στον πατέρα και όχι μόνο στη μητέρα.
Εργάζομαι στον ιδιωτικό τομέα. Ισχύει κάτι διαφορετικό;
Ο νόμος εφαρμόζεται σε όλους τους εργαζόμενους γονείς, όπως επίσης και στους φροντιστές, οι οποίοι απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα, τον δημόσιο τομέα, τα Ν.Π.Δ.Δ., τους Ο.Τ.Α. και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας ή μορφή απασχόλησης.
Πότε μπορώ να λάβω την άδεια πατρότητας;
Η άδεια μπορεί να χορηγηθεί:
- Είτε 2 ημέρες πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού, συνεχόμενα ή τμηματικά, και πάντως σε περίπτωση τμηματικής αδείας οι υπόλοιπες 12 ημέρες να έχουν χορηγηθεί εντός 30 ημερών από τη γέννηση, ή
- Μετά την ημερομηνία γέννησης.
Είμαι πατέρας αναγνωρισμένου τέκνου εκτός γάμου. Δικαιούμαι τη χορήγηση αδείας;
Tην άδεια δικαιούται κάθε εργαζόμενος πατέρας, ανεξαρτήτου της οικογενειακής του κατάστασης.
Είμαι εργαζόμενος πατέρας με μικρό χρόνο προϋπηρεσίας. Στερούμαι του δικαιώματος αδείας πατρότητας;
Η άδεια πατρότητας χορηγείται υποχρεωτικά από τον εργοδότη και δεν εξαρτάται από προηγούμενη προϋπηρεσία και απασχόληση.
Τι ισχύει σχετικά με την υιοθεσία ή αναδοχή τέκνου και την άδεια πατρότητας;
Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου, ηλικίας έως οκτώ ετών, η άδεια πατρότητας χορηγείται από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια.
Πώς μπορώ να λάβω γονική άδεια;
Γονική άδεια πλέον χορηγείται και στους δύο γονείς για διάστημα 4ων μηνών, μέχρι και τη συμπλήρωση του 8ου έτους ηλικίας του παιδιού με σκοπό την εκπλήρωση των ελάχιστων υποχρεώσεων ανατροφής προς αυτό. Προϋπόθεση αποτελεί ο εργαζόμενος να έχει συμπληρώσει ένα έτος απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη. Η αίτηση για χορήγηση αδείας υποβάλλεται από τον εργαζόμενο προς τον εργοδότη τουλάχιστον ένα μήνα πριν την έναρξη της αδείας, εκτός αν συντρέχουν σοβαροί ή έκτακτοι λόγοι.
Τι αποδοχές δικαιούμαι κατά τη διάρκεια της γονικής αδείας;
Οι 2 πρώτοι μήνες επιδοτούνται από τον ΟΑΕΔ με βάση τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό, καθώς επίσης καταβάλλεται και η αναλογία δώρων και επιδομάτων αδείας. Επίσης, o χρόνος απουσίας των εργαζομένων λόγω γονικής άδειας, θεωρείται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας για τον υπολογισμό των αποδοχών τους, τη χορήγηση της ετήσιας κανονικής άδειας και του επιδόματος αδείας, καθώς και για τον υπολογισμό της αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσής τους.
Αν κάνω χρήση της αδείας πατρότητας, μπορώ να λάβω και γονική άδεια;
Η άδεια πατρότητας χορηγείται ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες που συνδέονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, ενώ η γονική άδεια έχει ως σκοπό την κάλυψη των ελαχίστων υποχρεώσεων ανατροφής και φροντίδας προς το τέκνο. Επομένως, η χορήγηση αδείας πατρότητας δε θίγει το δικαίωμα του γονέα να λάβει και γονική άδεια, και αντιστρόφως.
Είμαι γονέας περισσοτέρων τέκνων. Δικαιούμαι επιπλέον άδεια;
Εάν υπάρχουν περισσότερα παιδιά, οι γονείς δικαιούνται χορήγηση αδείας και για αυτά, υπό την προϋπόθεση ότι έχει μεσολαβήσει τουλάχιστον ένας χρόνος πραγματικής απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη από τη λήξη της αδείας που έλαβαν για αυτά. Κατ’ εξαίρεση, στην περίπτωση γέννησης διδύμων, τριδύμων ή πολυδύμων τέκνων, οι γονείς δύνανται να λάβουν την άδεια για το κάθε τέκνο ξεχωριστά, είτε συνεχόμενα είτε τμηματικά, χωρίς να χρειάζεται να μεσολαβήσει ένας χρόνος πραγματικής εργασίας.
Είμαι γονέας μονογονεϊκής οικογενείας. Τι ισχύει στην περίπτωσή μου;
Γονείς μόνοι, λόγω θανάτου του άλλου γονέα ή λόγω ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης του τέκνου από τον άλλο γονέα, δικαιούνται την καταβολή του επιδόματος και της γονικής άδειας εις διπλούν.
Υπάρχει εναλλακτικός τρόπος χορήγησης γονικής αδείας;
Ο εργαζόμενος γονιός μπορεί να αιτηθεί τη χορήγηση αδείας υπό τη μορφή του μειωμένου ημερήσιου ωραρίου εργασίας ή σε ημέρες αδείας, χωρίς να πλήττεται το δικαίωμα του να λάβει το επίδομα γονικής αδείας.
Έλαβα γονική άδεια βάσει του προηγούμενου πλαισίου. Δικαιούμαι επίδομα γονικής αδείας;
Ο ΟΑΕΔ έχει υποχρέωση καταβολής του επιδόματος γονικής αδείας σε όσους εργαζόμενους γονείς έκαναν χρήση της αδείας πριν από τις 19 Ιουνίου 2021, ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ το νέο νομοσχέδιο, αρκεί μην έληξε η άδειά τους πριν από αυτή.